Studia wyższe są dla każdego
W Szwecji wiele osób zdobywa wyższe wykształcenie, ucząc się na różnych uczelniach wyższych (na uniwersytecie lub w szkole wyższej). Część osób decyduje się na rozpoczęcie nauki na wyższej uczelni zaraz po ukończeniu szkoły średniej. Inni po szkole średniej idą do pracy, a studia podejmują później w celu zdobycia nowych umiejętności. W Szwecji nauka w ramach szkolnictwa wyższego jest dostępna dla wszystkich bez względu na wiek, pochodzenie etniczne czy społeczne, niepełnosprawność czy orientację seksualną. Dzięki temu szwedzką społeczność studencką charakteryzuje duża różnorodność. Na szwedzkich uczelniach wyższych studiuje także wielu obcokrajowców.
Wybór uczelni, uniwersytetu lub kierunku kształcenia
Na terenie całej Szwecji znajduje się około 50 uczelni wyższych i uniwersytetów. Większość tych instytucji jest państwowa, jednak istnieje również kilka finansowanych przez różne fundacje. Każda z tych placówek ma prawo wystawić świadectwo ukończenia studiów wyższych słuchaczom, którzy ukończyli z pozytywnym wynikiem tok studiów. Kontrolę nad tym procesem sprawuje Urząd ds. uczelni wyższych (Universitetskanslersämbetet, UKÄ).
W Szwecji wykształcenie wyższe można zdobyć na uniwersytecie lub w szkole wyższej. Różnica pomiędzy uniwersytetem a szkołą wyższą wiąże się z możliwością kontynuacji studiów na poziomie podyplomowym. Zdarza się, że szkoły wyższe wydają pozwolenie na studia podyplomowe w niektórych dyscyplinach naukowych.
Wybór kierunku, szkoły wyższej lub uniwersytetu zależy od preferencji przyszłego studenta. Warto zapoznać się z ofertą naukową poszczególnych uczelni, sprawdzić wielkość instytucji, jej lokalizację i inne kwestie ważne z punktu widzenia kandydata. Część uniwersytetów i szkół wyższych wyspecjalizowała się w pewnych dziedzinach i oferuje wykształcenie tylko w takim zakresie, np. uczelnie techniczne czy artystyczne. Jednak na większości uczelni można studiować wiele różnych kierunków.
Jeśli masz trudności z wyborem kierunku studiów lub przyszłego zawodu, pomocne może być zapoznanie się z zawartością witryny Studera.nu. Witryna jest dostępna tylko w języku szwedzkim. Informacje na temat pracy oraz wyboru zawodu można również uzyskać w Urzędzie Pracy (Arbetsförmedlingen). Są one dostępne w wielu językach.
Czy muszę mieć szwedzkie obywatelstwo?
Aby studiować na uczelni wyższej w Szwecji, nie trzeba mieć szwedzkiego obywatelstwa.
Jednak, aby być zwolnionym z opłaty wpisowej oraz czesnego, trzeba:
- być obywatelem Państwa Członkowskiego UE, kraju należącego do EOG lub Szwajcarii
lub - mieć stałe lub tymczasowe pozwolenie na pobyt w Szwecji (z powodu innego niż nauka).
Istnieje kilka wyjątków od tej reguły – więcej informacji na ten temat znajduje się w witrynie Antagning.se.
Inne sposoby kontynuacji nauki
Chcąc kontynuować naukę po szkole średniej, można zdecydować się na inne formy kształcenia niż szkolnictwo wyższe. Policealne szkoły zawodowe łączą naukę teorii z nauką zawodu, oferując tok kształcenia przygotowany w ścisłej współpracy z pracodawcami w różnych branżach. Więcej informacji na ten temat znajduje się w witrynie www.yrkeshogskolan.se. Absolwenci szkół średnich mogą kontynuować naukę również na uniwersytecie ludowym (folkhögskola). W Szwecji funkcjonuje około 175 uniwersytetów ludowych, które oferują wykształcenie w wielu dziedzinach.
Między innymi umożliwiają przygotowanie się do studiów na uczelni wyższej. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w witrynie www.folkhogskola.nu.